در جهان امروز ، کلیه کشورها علاوه بر مبادلات تجاری و اقتصادی که در درون مرزهای جغرافیایی خود دارند ، مبادلاتی را در قالب خرید و فروش کالاها و خدمات با سایر کشورهای جهان دارا می باشند. اصولا افراد و موسسات در مبادلات داخلی یا خرید وفروش کالاها و خدمات در داخل مرزهای جغرافیایی یک کشور از پول رایج آن کشور استفاده می نمایند و مشکلی نیز از این بابت ندارد. در حالی که در مبادلات بین المللی ، از آنجایی که هر کشور یک پول  و یا واحد پول خاص خود را دارند ، پرداخت و دریافت بابت خرید و فروش کالاها و خدمات از پیچیدگی خاصی برخوردار می شود و دیگر این مبادلات با پول های رایج کشورها امکان پذیر نیست. لذا برای حل این مشکل ، کشورها از پول های خارجی  رایج در بازار های بین المللی استفاده می کنند.بنابراین میتوان هرگونه وسیله پرداخت به پول خارجی را ارز نامید. میزان ارزی که هر بانک نگه داری می نماید ، شامل مجموع مسکوکات و اسکناس های بیگانه ، به علاوه موجودی آن بانک نزد بانک های خارجی و کلیه دارایی هایی که سریعاً قابل تبدیل شدن به پول خارجی  باشد ، تعریف می شود. نقدترین یا مورد معامله ترین ارزها متعلق به کشورهایی هستند که دارای حکومت با ثبات، بانک مرکزی خوشنام و تورم پائین می‌باشند . از جمله دلار آمریکا ،ین ژاپن، یورو، پوند انگلیس، فرانک سوئیس، دلار کانادا و دلار استرلیا.

وحدت و یکپارچگی اروپا از دیرباز جزء آرزوهای این قاره بوده است. به طوری که می توان منشا آن را در تاریخ این قاره نیز دنبال نمود 0 مسائل و رخدادهای متفاوت سیاسی و اقتصادی از عوامل مؤثر در این مسئله می باشند. ژاک از بنیانگذاران اتحاد اروپا ، معتقد بود که اروپا از طریق یک پول واحد متحد می شود. پس از جنگ جهانی دوم آمریکا تنها کشور آسیب ندیده از جنگ بود و برای نوسازی و بازسازی صنایع اروپا ، کمک های مالی فراوانی را به این قاره سرازیر نمود. این کمک ها در کنار سایر عوامل ، سبب شد تا اروپا طی قریب 15 سال پس از جنگ جهانی دوم به ثبات اقتصادی دست یابد و به یکی از قطب های صنعتی جهان تبدیل شود.

امروزه به نظر می رسد یورو به عنوان یک ارز معتبر جهانی قابل طرح باشد.همچنین جای شک و تردید نیست که یورو پس از دلار امریکا دومین ارز معتبر را در اقتصاد جهانی تشکیل خواهد داد.این اعتبار بر اساس اصول شناخته شده ی اقتصادی اعتبار و قدرت اقتصادی کشورهای منتشر کننده ی یورو و سهم تجارت خارجی انها به دست امده است.                                                                                       

مسئله ای که در اینجا حائز بحث وبررسی است جایگزینی یورو و به جای دلار در اقتصاد جهانی است با توجه به سهم تولید ناخالص داخلی اتحاد اروپا در تولید ناخالص جهان و همچنین سهم تجارت خارجی این کشورها در تجارت جهانی،توانایی این جایگزینی در یورو وجود دارد.از طرفی،بر اساس مسائل سیاسی و اقتصادی دلار امریکا نیز در جهت حفظ اقتدار تلاش خواهد نمود این مباحث سبب می شود،حداقل در کوتاه مدت این جایگزینی انجام  نشود و رقابت یورو و دلار به قوت خود باقی بماند در این خصوص نیز می توان دلایلی را متذکر  شد:         

الف) بخش اعظم جذابیت دلار بر خاسته از ابعاد و سابقه بازارهای سرمایه آمریکا  است . به عنوان مثال :بازارسهام داخلی آمریکا به تنهایی دو برابر مجموع بازارهای سهام اتحادیه اروپا می باشد .

ب )بانک مرکزی اروپا نیز جهت ذخایر خود تقاضای زیادی برای دلار آمریکا خواهد داشت که این مسئله خود اقتدار دلار را افزایش خواهد دا د.

پ) بالاتربودن نرخ بهره در آمریکا نسبت به اروپا که سبب سرازیر شدن سرمایه به این کشور شده است گستردگی بازار سرمایه را در آمریکا  سبب می شود  ،نتیجه آنکه ارزش دلار ترقی می نماید .

ث)تنوع سرمایه گذاری در اروپا که پس از رفع تنوع پول های رایج اتفاق خواهد افتاد ،پس از یورو نظرات سرمایه گذاران را به سمت دلار جلب خواهد نمود.در واقع در اتحادیه اروپا نیز دلار دارای شدت تقاضا شده و ارزش سرمایه گذاری در اوراق قرضه و یا سهام دلاری را افزایش خواهد داد.                                                                                        

ج)نرسیدن بعضی از کشورها ی عضو اتحادیه پولی به معیارهای همگرایی ودر نتیجه کاهش قدرت اقتصادی اروپا در مقابل امریکا.                                                                 

چ) نقش سیاسی امریکا در جهان که در ارزش دلار موثر است.                                                                               

هم اکنون نیز یورو در بازارهای جهانی در یک رقابت فشرده با دلار در حرکت است. اگر دولت های عضو اتحادیه اروپا سیاست انقباضی مالی را ادامه دهند و بانک مرکزی اروپا هم برای حفظ اعتبار یورو بر سیاست انقباضی پولی خود اصرار داشته باشد ،احتمال افزایش سریع یورو بیشتر می شود.

لازم به ذکر است که این مسئله بروز بی ثباطی در نظام مبادلات ارزی را موجب خواهد شد.برای رفع بی ثباطی در نظام مبادلات ارزی،همکاری بیشتر و نزدیکتر اقتصادی بزرگ دنیا در زمینه پولی لازم می باشد که این مسئله نیز به چشم پوشی از منافع ملی به نفع مصالح نظام پولی بین المللی بستگی خواهد داشت.

  با رسمیت یافتن یورو از اول ژانویه سال 1999،دوره ی سه ساله ای اغاز شد که در طول ان سیاست" نه اجبار نه ممنوعیت" به اجرا درامد.

 از سال 2001 نیز عملیات گسترده توزیع اسکناس ها و سکه ها آغاز شد.این عملیات بزرگترین عملیات از این نوع در طول تاریخ به حساب می امد.نخستین محموله های اسکناس و سکه به بانک ها واداره های پست داده شد که این مراکز نیز انها را به صورت بسته های مخصوص وصرفا برای اشنایی در اختیار برخی فروشگاهها و مغازه ها گذاشتند و از اول ژانویه سال 2002،اسکناس ها و سکه های یورو به سرعت جایگزین پول های ملی پیشین شدند.

 اما ورود اتحادیه های پولی به مرحله ی نهایی ان به این معنی نبود که انطباق کاملی میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا و کشورهای عضو حوزه ی یورو به وجود بیاید.کشورهای دانمارک،سوئدوبریتانیا به رغم عضویت شان در اتحادیه ی اروپا،عضو حوزه ی یورو نشدند.دانمارک وبریتانیا از این حق برخوردار شدند که تا زمانی که مایل باشند به این وضعیت ادامه دهند اما در صورت تمایل ورود به حوزه ی یورو باید از شرایط اقتصادی برای این ورود برخوردار باشند.                                                                   

تصور اولیه درباره ی یورو که باید آن را تصور و پیش بینی کاملا خوش بینانه تلقی کرد آن بود که رایج شدن یک پول واحد در اروپا به افزایش رشد اقتصادی ، کاهش تورم و کاهش بیکاری منجر خواهد شد . با این وجودبرخی از داده ها در این زمینه که عمدتا به وسیله ی مخالفان به و?ژه در بریتانیا عنوان می شود در این زمینه تصویری کاملا واژگون ارائه می دهند در این میان فریدمن را میتوان یکی از بزرگترین مخالفین ترویج یورو دانست به نظر او در شرایط عدم انطباق شرایط کشور های اروپای با یکدیگر رواج پول مشترک یک اشتباه بزرگ است . بلکه بایستی ابتدا مکانیزم ها ی خاصی را برای یکسان کردن حرکتها و اثر گذاری ها در اقتصاد های اروپایی به وجود آورد تا انعطاف پذیری در آنها افزایش یابد و سپس یورو ترویج گردد .

   با توجه به آمارهای منتشر شده مربوط به سال 1999 ، سهم تولید نا خالص داخلی منطقه یورو ، در آن زمان ظهور آن معادل سهم تولید نا خالص تولید داخلی امریکا در تولید جهانی بوده و نیز سهم این منطقه در تجارت جهانی و ذخایر ارزی بر امریکا برتری داشت .

 با این حال در سال 1999نگرانی بازارنسبت به روند نزولی رشد منطقه یورو و بالا بودن نرخ بیکاری در کشورهای عضو منطقه موجب دلسردی سرمایه گذاران و خروج سرمایه ها از دارایی های یورویی به طرف دلار شده بود در سال 1999 نوسانات نرخ برابری عمدتا تحت تاثیرعوامل مربوط به ادوار اقتصادی ، انتظار تعدیلات در سیاست های پولی ، عوامل فنی ، جریان سرمایه و مشکلات ساختاری اقتصاد منطقه یورو قرار داشته است .                        

دلایل ضعف مداوم دلار در برابر یورو به شرح زیر است:

1_ رشد کسری حساب تجاری امریکا و احتمال ترک سیاست حمایت از دلار

2_ بی اعتمادی نسبت به بازار سهام امریکا

3_ تفاوت نرخ های بهره

4_ حمله نظامی امریکا به عراق

5_ افزایش تقاضای یورو به دلیل باز دهی بالاتر این ارز نسبت به دلار

6_  عدم کاهش نرخ بهره اروپا

7_ اظهارات مقامات امریکایی مبنی بر اینکه دلار ارزان موجب افزایش صادرات می گردد

8_ ابراز نا امیدی بازار نسبت به تقویت دلار

9-کسری حساب جاری در امریکا

10_عدم بهبود شاخص های اقتصادی نظیر بیکاری،تولیدات کارخانه ای و خرده فروشی

11_احتمال حملات تروریستی به منافع امریکا

12_حمایت ضمنی مقامات اروپا از سطح نرخ بهره در اتحادیه ی اروپا

13_توجه بازار به ارزهای که بازده بالاتر دارند.

دلایل ضعف مداوم یورو در برابر دلار به شرح زیر است:

1_ مثبت ارزیابی نمودن بازارهای سهام امریکا توسط فعالان بازار

2_ بهبود شاخص های اقتصادی نظیر بیکاری ،تولیدات صنعتی و اطمینان مصرف کننده

3_ عدم وجود نشانه ای از بهبود اقتصادی در اروپا

4_کاهش رشد اقتصادی برخی کشورهای اروپایی

عوامل اقتصادی و مالی منطقه یورو تقویت یورو را در سال جاری میلادی مورد تایید قرار می­دهد و می­توان انتظار افزایش نرخ مبادله یورو – دلار را داشت. با این وجود تحرکات مالی و اثرات بنیادهای اقتصادی در آینده را باید زیر نظر داشت. همچنین اگر یورو موفق نشود در سطح بالا  خود را تثبیت کند و به زیر نرخ کشیده شود، نشان دهنده تغییر انتظارات و احتمال تضعیف آن است.

در تاریخ 3 اردیبهشت 86 نرخ برابری یورو در برابر ریال  12500 و نرخ برابری دلار در برابر ریال 9250 ریال به طور میانگین بوده است. چنانچه سناریوی افزایش نرخ مبادله یورو – دلار در نظر داشته باشیم، این انتظار وجود دارد که نرخ برابری یورو – ریال به سطح 13000 نزدیک شود.